HOMILADORLIK VA TUG‘ISH BO‘YICHA MЕHNATGA LAYOQATSIZLIK VARAQASIGA QACHON NAFAQA TO‘LANADI?
SAVOL.
Men 2023 yilning 4 dekabridan boshlab dekretga chiqqanman. Lekin menga dekret puli mart yoki aprel oyida berilishini aytishdi. Shu to‘g‘rimi?
JAVOB.
O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 08.05.2002 yilda 1136-son bilan davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan “Davlat ijtimoiy sug‘urtasi bo‘yicha nafaqalar tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida”gi Nizomning 5-bandida nafaqa, mehnat qobiliyati tiklangan, nogironlik belgilangan, homiladorlik va tug‘ish ta’tili tugagan, vafot etgan yoki bola tug‘ilgan kundan boshlab 6 oy muddat ichida murojaat qilinganda to‘lanadi. Bunda, vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi uni olish uchun murojaat qilingan kungacha bo‘lgan 12 oydan oshmagan davr uchun beriladi, deyilgan.
Shuningdek, xodimlar vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik muddati tugaganidan so‘ng chiqishining birinchi kunidayoq korxonaga vaqtincha mehnatga layoqatsizlik varaqasini taqdim etadilar. Mehnatga qobiliyatsizlik davom etayotgan hollarda, navbatdagi ish haqi berilishi vaqti kelganda topshirilishi mumkin.
Yana yuqoridagi Nizomning 7-bandiga asosan nafaqa oyiga bir marta — oyning ikkinchi yarmi uchun beriladigan ish haqi bilan birga to‘lanilishi ko‘rsatib o‘tilgan.
Sizga homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha nafaqani tayinlash va to‘lash uchun belgilangan tartibda berilgan mehnatga layoqatsizlik varaqasi asos bo‘ladi. Homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha mehnatga layoqatsizlik varaqasi homiladorlikning 30-haftasidan boshlab hududiy ambulator-poliklinikalarning, akusher-ginekolog (umumiy amaliyot shifokori) tomonidan bosh shifokor o‘rinbosari bilan birgalikda bir yo‘la 126 kalendar kuniga beriladi.
Bundan ko‘rinib turibdiki, siz homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha mehnatga layoqatsizlik varaqasini ish beruvchiga topshirish uchun uni olgan kuningizda yoki farzandingiz tug‘ilgan kundan boshlab 6 oy muddat ichida murojaat qilish huquqiga ega ekanligingiz, ish beruvchi tomonidan esa, topshirilgan mehnatga layoqatsizlik varaqasi asosida murojaat qilgan oyning ikkinchi yarmida nafaqa to‘lab berilishi majburiyati yuklatilgan.
❗️Agar ish beruvchi yuqoridagi qoidani buzsa, O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 49³-moddasida ko‘rsatib o‘tilgan jarimaga tortilishiga sabab bo‘lishi mumkin deb hisoblaymiz.
