Ish beruvchi xodimni imtiyozli pensiyaga chiqishiga qarshilik ko‘rsatishga haqlimi?
@Yurist_Xizmati 4343-savol:
Men 24 yildan beri zavodda koliplovchi bulib ishlayman ishim inson sogligiga zararli mana 4 yildirki 5kishi 55 yeshdan imtiyezli nafakaga chikdi mening yeshim xam 55ga yakinlashib koldi lekin ishxona raxbarlari bunga tuskinlik kilish niyatida chunki anchagina summani kaysidir jamgarmaga utkarish kerak ekan buni raxbariyat xoxlamayabdi va nafaka lgotasini olish uchun yana 5 yilga kanagadir joydan shartnoma olish kerak ekan savolim men lgota buyicha pensiyaga chika olamanmi raxbariyat ni menga tuskinlik kilishga xakki bormi javob uchun oldindan raxmat
YURIST JAVOBI:
❌ Ish beruvchi sizning imtiyozli pensiyaga chiqishingizga qarshilik ko‘rsatishga haqli emas.
❗️Shuningdek, amaldagi qonunchilikda xodim imtiyozli pensiyaga chiqqanda ish beruvchi hech qayerga pul o‘tkazmaydi. Bunday huquqni davlat xodimlarga beradi.
Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risidagi qonun 9-moddasi hamda Vazirlar Mahkamasining 1994-yil 12-maydagi 250-son “Imtiyozli shartlarda pensiyaga chiqish huquqini beruvchi ishlab chiqarishlar, muassasalar, ishlar, kasblar, lavozimlar va ko‘rsatkichlarning ro‘yxatini tasdiqlash to‘g‘risida”gi qaroriga muvofiq fuqarolarning ayrim toifalari imtiyozli shartlarda pensiya olish huquqiga ega bo‘ladilar.
☝️Ushbu qarorga ilovada tasdiqlangan umumiy belgilangan yoshni 5 yilga qisqartirilgan holda pensiya olish huquqini beradigan ishlab chiqarishlar, muassasalar, ishlar, kasblar, vazifalar va ko‘rsatkichlarning 3-sonli ro‘yxatida sizning kasbingiz mavjud bo‘lsa, siz imtiyozli pensiyaga chiqish huquqidan foydalanishga haqlisiz.
Bunda qonunning 43-moddasiga asosan xodimlarga va ularning oila a’zolariga (boquvchisini yo‘qotgan taqdirda) pensiya tayinlash to‘g‘risidagi ariza oxirgi ish joyidagi korxona, muassasa, tashkilot ma’muriyati orqali beriladi.
♂️ Bunda ma’muriyat (boshqaruv) ariza kelib tushgan kundan e’tiboran 10 kunlik muddat ichida staj va ish haqi to‘g‘risidagi zarur hujjatlarni rasmiylashtiradi hamda ularni berilgan ariza va o‘z taqdimnomasi bilan birga arizachining tanloviga ko‘ra uning doimiy yashash yoki vaqtincha turgan joyi bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasining tuman (shahar) bo‘limiga yuboradi.
Shunga ko‘ra sizning ish beruvchingiz ham yuqoridagi harakatlarni amalga oshirishi kerak. Basharti, pensiya tayinlashni so‘rab murojaat etgan xodimga pensiya tayinlashga tavsiya etish rad qilinsa, unga rad etish sabablari ko‘rsatilgan holda yozma xabar qilinadi.
❗️Demak, sizga pensiya tayinlashni ish beruvchi rad qilsa, buning aniq sabablarni keltirgan holda sizga yozma javob berishi shart.
Agar shunday holat sodir bo‘lsa, siz mustaqil ravishda pensiya tayinlanishini so‘rab bevosita O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasining tuman (shahar) bo‘limiga ariza berishingiz mumkin.
